Lider ‘’lead’’ kelimesinden türemiş kökeni yol göstermek olan bu kavram teknolojik gelişmelerle beraber yeni yetkinliklerle karşımıza çıkmaktadır. Gelin son gelişmeleri ve beklenen yetkinlikleri birlikte inceleyelim.
Gün içerisinde çok fazla karşılaştığımız, kimileri için mesleğini elinden alacağı endişesiyle yaklaştığı bir kavramı tanımlamakla başlayalım; yapay zeka (AI).
Yapay zekayı kısaca elde ettiğimiz büyük bilgi yığınını ( big data) sisteme aktarmak, aktardığımız verilerin analiz edilip anlamlı bir hale getirilmesi ve sonunda bir çıktı elde edilmesi olarak tanımlayabiliriz. Dünya Ekonomik Formu yayınlamış olduğu geleceğin meslekleri raporunda bugün ilkokula giden çocukların çalışacağı mesleklerin %65 ‘inin henüz keşfedilmediğini belirtmiştir. Günümüzde tanımlanan yetkinliklerden ziyade daha ince konuları, daha dar alanlarda uzmanlıkların olması gerekmektedir. Değişen bu sürece ayak uydurabilmek adına geleceğin liderlerinden beklenen 5 yetkinlik bulunmaktadır.
Öğrenme odaklı olması; IBM – Harvard Üniversitesi hipotezi olan bilginin ikiye katlanması sonucu 1 günde üretilen bilginin 1. Sanayi Devriminde kopyalanması 1 yüzyıl sürerken, 2.sanayi devriminde 25 yıl sürmekteydi, günümüzde ise bu süre 1 aya kadar düşmektedir. 4. Sanayi devriminde ise 12 saatte kopyalanacağı öngörülmektedir.
Dijital ikiz kavramı ve 5G teknolojisi ise bizlere gidişatın en büyük göstergeleridir. Elde edilen bilginin öğrenilmesi ve uygulanmaya başlaması için etkili bir öğrenme olması gerekmektedir. Aynı zamanda liderin bu bilgileri etkili bir şekilde organizasyon kültürüne aktarabilmesi gerekmektedir. Yaşam boyu öğrenme felsefesi benimseyen liderlin etkisi gelecekte bizim için çok daha fazla olacağa benziyor.
Yeniliklere açık olması; Yeniliklere açık olması için öncelikle teknolojiyi çok akından takip etmesi ve cesur bir şekilde uygulaması beklenmektedir. Teknolojik süreçlerin takibi ve öğrenilmesi sonrası bu bilgiyi uygulamaya da açık olması gerekmektedir.
Yeniliklere olan direnci hem organizasyonu hem de lideri geriye götürecek bir risktir. Alacağı riskler karşısında doğru değerlendirmeler yapıp yoluna hızlı bir şekilde devam etmesi liderin en önemli yetkinliklerinden biri olarak karşımıza çıkmaktadır.
Dinamik olması; Canlı, etkin, hareketli anlamına gelen dinamiklik elde edilen anlamlandırılan bilginin anında uygulanabilmesi ve etkisinin ölçülmesi için etrafına yaydığı enerjisi ve uygulanabilirliği asıl fark yaratacak alandır. Genelde organizasyon içerisinde garantici davranmaktan yana olan ve konfor alanı dışına çıkmak isteyen bireyler tarafından en çok karşı çıkılacak yetkinliktir.
Farklılıkların yönetilmesi; Bilgi çağında kurulan takımlar ve çalışan kişilerin dini, dili, ırkı ya da cinsel tercihlerinden ziyade işi en iyi yapacağını düşündüğümüz kişileri bir arada tutmamız gerekecektir. Global birçok firmada karşılaştığımız ve eksikliği olduğu düşünülen bu yetkinliğin kazanılmış olması organizasyon içerisindeki iş sürecine de oldukça pozitif yönde etki edecektir.
Ve son olarak bu süreç içerisinde karşılaşılan birçok hataya rağmen hoş görülü olabilmek hatalara tepki gösterilmesi yerine o hataları nasıl doğruya çevirebilirize odaklanmanız sizin ve kurumunuz için şimdiden fark yaratacaktır.
Yazı: Zehra Bulut (Yeni Nesil IK’cı)
Bir gün yapay zeka liderlik konusunda insandan daha bilgili bir duruma gelebilir. Bu durumda şirketlerde üst liderler onlar mı olacak ya bizler mi? zaman gösterecek tabi